Cát Cát là một thôn thuộc xã Hoàng Liên, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào
Cai. Đây là một trong 19 thôn nằm trong Vườn quốc gia Hoàng Liên, cách
trung tâm thị xã Sa Pa 2 km, là điểm tham quan, du lịch hấp dẫn của Sa Pa
nói riêng và Lào Cai nói chung.
Quang cảnh thôn Cát Cát
Thôn Cát Cát là nơi tập trung đông đúc đồng bào dân tộc H’Mông
sinh sống. Nằm dưới chân núi Hoàng Liên Sơn, bản Cát Cát được hình thành từ giữa
thế kỷ 19 do một bộ phận dân tộc ít người quần tụ theo phương pháp mật tập (dựa
vào sườn núi và quây quần bên nhau, các nóc nhà cách nhau chừng vài trăm mét và
sinh sống, trồng trọt canh tác ngay trên những sườn đồi quần cư). Gần nơi quần
cư, họ trồng lúa, ngô trên các ruộng, nương bậc thang hoàn toàn theo phương
pháp thủ công. Họ biết trồng trọt, chăn nuôi và bảo lưu khá tốt nhiều nghề thủ
công truyền thống như trồng lanh và dệt vải. Từ lâu, nơi đây đã trở thành điểm
du lịch văn hóa và du lịch sinh thái.
Người dân tập trung về khu rừng thiêng của thôn để
chuẩn bị cho Lễ cúng rừng
Hàng năm, bà con người H’Mông ở thôn Cát Cát tổ chức nhiều lễ hội theo
phong tục, tín ngưỡng của mình, trong đó nghi lễ “cúng rừng” là một nét độc đáo
về văn hoá của người dân trong vùng. Theo quan niệm của người dân nơi đây, lễ
cúng rừng là một nét văn hóa
tâm linh lâu đời mà thông qua đó người dân trong bản cầu mong một năm mưa thuận
gió hòa, mùa màng tươi tốt, cuộc sống ấm no, đoàn kết...
Chủ lễ sắp xếp đồ Lễ
Theo những người có uy tín trong thôn, nghi
lễ cúng rừng là nghi thức đã tồn tại từ lâu và thường được tổ chức hàng năm vào
tháng 10 âm lịch, nghi thức này được ấn định tổ chức vào ngày 19 hoặc 29 tháng
mười hàng năm. Năm nay, nghi lễ cúng rừng của thôn được tổ chức vào ngày 03/12/2021
(ngày 29/10 âm lịch).
Nghi lễ cúng rừng
Ngoài ý
nghĩa tín ngưỡng thiêng liêng, đây còn là dịp để giáo dục ý thức cho mọi người
tình yêu thiên nhiên, ý thức bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường sống, tình yêu bản
làng, quê hương. Nhằm giáo dục truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, khơi dậy và
phát huy lòng tự hào dân tộc, tạo không khí vui tươi phấn khởi trong Nhân dân. Đây
là nghi lễ có giá trị văn hóa truyền thống rất quý báu, đáng được lưu giữ và
phát huy.
Sau khi kết thúc phần nghi lễ cúng rừng, toàn thể người dân trong thôn cùng nhau ‘‘thụ lộc’’ ngay tại rừng thiêng với sự tham dự của đại diện chính quyền địa phương và cán bộ trạm Kiểm lâm địa bàn. Hành động này thể hiện tinh thần đoàn kết của toàn thể bà con trong thôn cũng như sự gắn bó mật thiết với chính quyền địa phương, cơ quan kiểm lâm trong công tác bảo vệ rừng, gìn giữ bảo vệ tài nguyên thiên nhiên cho con cháu./.
Thái Sơn – Hạt Kiểm lâm Hoàng Liên