Khảo sát, nghiên cứu và bảo tồn các loài lưỡng cư tại Vườn quốc gia Hoàng Liên năm 2025
Lượt xem: 185

Nhằm thực hiện hiệu quả các mục tiêu bảo tồn đa dạng sinh học, đặc biệt là nhóm lưỡng cư – một trong những nhóm động vật đang chịu tác động nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và suy giảm sinh cảnh; Vườn quốc gia Hoàng Liên đã và đang phối hợp chặt chẽ với các tổ chức quốc tế uy tín trong lĩnh vực bảo tồn, đó là Hội Động vật Luân Đôn (ZSL, Vương quốc Anh) và Tổ chức Indo-Myanmar Conservation (IMC).

anh tin bai
Ông Daniel Kane, chuyên gia Hội Động vật Luân Đôn (người đứng thứ nhất bên phải), bà Trần Thị Tuyết Dung, chuyên gia Tổ chức Indo - Myanmar Conservation (người đứng thứ năm từ phải sang) và các thành viên tham gia

 

Từ ngày 03/7 đến ngày 16/7/2025, Trung tâm Du lịch và Bảo tồn sinh vật Hoàng Liên đã cử cán bộ phối hợp với các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong nước và quốc tế đến từ IMC hoàn thành kế hoạch khảo sát lưỡng cư tại một số khu vực trọng điểm của Vườn quốc gia Hoàng Liên bao gồm: Tuyến Trạm Tôn – Fansipan và tuyến Dền Thàng – Nam Kang Ho Tao. Mục tiêu chính của khảo sát nhằm thu thập dữ liệu về thành phần loài, sự phân bố, tình trạng quần thể và các mối đe dọa tới nhóm động vật lưỡng cư.

Kết quả khảo sát đã ghi nhận sự hiện diện của 33 loài lưỡng cư và bò sát (bao gồm 27 loài lưỡng cư thuộc 7 họ và 06 loài bò sát thuộc 04 họ), trong đó có nhiều loài quý hiếm, đặc hữu và nằm trong Sách đỏ Việt Nam và Danh lục đỏ IUCN. Cụ thể:

Tuyến Trạm Tôn – Fansipan, hai loài ưu tiên Cóc răng (Oreolalax sterlingae), Cóc mày (Leptobrachella botsfordi) đều được ghi nhận ở khu vực suối ở độ cao 2800m, quần thể phát triển tốt, tuy nhiên, chưa ghi nhận hoạt động sinh sản (tiếng kêu, trứng).

Tuyến Dền Thàng – Nam Kang Ho Tao, ghi nhận quần thể loài Bufo cf. cryptotympanicus tại độ cao trên 2400m (trước đây chỉ được ghi nhận ở độ cao dưới 1000m). Phát hiện quần thể loài Leptobrachella botsfordi tại suối nhỏ ở độ cao 2800m, có trứng phát triển – cho thấy khả năng sinh sản muộn hơn so với Fansipan. Không ghi nhận loài Oreolalax sterlingae tại tuyến này.

Đặc biệt, trong quá trình khảo sát, đã ghi nhận các cá thể của 1 loài ếch bám đá mới Amolops sp, tại Nam Kang Ho Tao (độ cao 2600m) và Fansipan (độ cao 2800m), loài này có tiềm năng là loài mới cho khoa học, đang được các chuyên gia tiến hành mô tả và định danh.

Bên cạnh công tác điều tra, Trung tâm cũng triển khai các hoạt động giáo dục môi trường kết hợp giám sát cộng đồng tại các điểm khảo sát nhằm nâng cao nhận thức cho người dân địa phương về vai trò của động vật lưỡng cư trong hệ sinh thái và tầm quan trọng của việc bảo vệ sinh cảnh sống cho nhóm sinh vật này.

Cùng với những kết quả đạt được, qua đợt khảo sát cũng chỉ ra nhiều thách thức trong công tác bảo tồn nhóm lưỡng cư tại Vườn quốc gia Hoàng Liên như: áp lực từ hoạt động du lịch không kiểm soát, việc canh tác trồng thảo quả trong rừng, săn bắt trái phép và biến đổi khí hậu khiến nhiệt độ và độ ẩm thay đổi bất thường – tác động lớn đến vòng đời và sinh sản của các loài lưỡng cư.

Để tăng cường hiệu quả bảo tồn nhóm động vật này trong thời gian tới, một số định hướng và giải pháp cần phải được quan tâm thực hiện như sau:

(i) Tăng cường giám sát định kỳ các loài lưỡng cư thông qua hệ thống tuyến khảo sát cố định, kết hợp ứng dụng công nghệ như thiết bị ghi âm sinh học, camera bẫy ảnh và định vị GPS.

(ii) Xây dựng ngân hàng dữ liệu về lưỡng cư tại Vườn quốc gia Hoàng Liên, tích hợp với hệ thống cơ sở dữ liệu đa dạng sinh học quốc gia.

(iii) Triển khai các hoạt động nghiên cứu chuyên sâu nhằm làm rõ vai trò sinh thái của một số loài đặc hữu, từ đó xây dựng kế hoạch bảo tồn phù hợp.

(iv) Phối hợp chặt chẽ với cộng đồng địa phương trong công tác giám sát và bảo vệ sinh cảnh sống, lồng ghép bảo tồn với phát triển sinh kế bền vững.

(v) Tăng cường truyền thông, giáo dục môi trường tại các trường học, cộng đồng dân cư, kết hợp du lịch sinh thái – giáo dục để nâng cao nhận thức và trách nhiệm bảo vệ động vật lưỡng cư.

(vi) Kêu gọi sự hỗ trợ về tài chính, kỹ thuật và chuyên môn từ các tổ chức bảo tồn trong và ngoài nước nhằm duy trì các chương trình giám sát và nghiên cứu dài hạn.

Hoạt động khảo sát lưỡng cư năm 2025 tại Vườn quốc gia Hoàng Liên đã mang lại nhiều kết quả tích cực, góp phần khẳng định vai trò của Vườn trong việc bảo vệ các loài sinh vật quý, hiếm tại vùng núi cao Tây Bắc. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, những nỗ lực này không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn là hành động thiết thực để giữ gìn di sản thiên nhiên cho các thế hệ mai sau./.

Chu Tấn - Trung tâm DL&BTSV Hoàng Liên

Hình ảnh các loài ghi nhận trong đợt khảo sát

 
anh tin bai
 
anh tin bai

Cóc mày botsford (Leptobrachella botsfordi)

tại độ cao 2800 m Nam Kang.

Cóc răng sterling (Oreolalax sterlingae)

tại độ cao 2800 m Trạm Tôn.

 
anh tin bai
 
anh tin bai

Ếch bám đá Amolops sp

tại độ cao 2800 m Fansipan.

Cóc sừng khổng lồ (Atympanophrys gigantica) tại độ cao 2600 m Nam Kang Ho Tao.


 
anh tin bai
 
anh tin bai

Rắn lục Jerdon (Protobothrops jerdonii)

tại độ cao 2800 m Trạm Tôn.

Rắn hổ đất nâu (Psammodynastes pulverulentus) tại độ cao 1500 m Nam Kang Ho Tao.

 Một số hình ảnh khảo sát

 
anh tin bai
 
anh tin bai

Sinh cảnh tại độ cao 2100 m

Tuyến Trạm Tôn – Fansipan

Sinh cảnh rừng tại lán độ cao 2800 m

Tuyến Trạm Tôn – Fansipan

 
anh tin bai
 
anh tin bai

Sinh cảnh tại độ cao 2000 m

Tuyến Dền Thàng - Nam Kang Ho Tao

Sinh cảnh tại độ cao 2800 m

Tuyến Dền Thàng - Nam Kang Ho Tao

 
anh tin bai
 
anh tin bai

Thu thập mẫu bệnh phẩm.

Thu thập mẫu tại hiện trường.

 


 

Thống kê truy cập
  • Đang online: 1
  • Hôm nay: 1
  • Trong tuần: 1
  • Tất cả: 1
Đăng nhập